| بررسی مختصات و ویژگی‌های اعتراضات اجتماعی در سال‌های 1396 تا 1398 کشور |
| کد مقاله : 1376-SSI |
| نویسندگان |
|
رضا صفری شالی * عضو هیات علمی گروه جامعه شناسی دانشگاه خوارزمی |
| چکیده مقاله |
| هدف اصلی نوشتارحاضر شناخت و بازکاوی نظری و میدانی، تعیین و تبیین ابعاد، بنیان‌ها و چرایی نارضایتی و اعتراضات اجتماعی در سال‌های 1396 تا 1398 در کشورمان است . برای تحلیل وضعیت موجود از روش اسنادی ( با مراجعه به متون و تحلیهای موجود در سایت‌ها و جراید در بازه زمانی اعتراضات) و روش میدانی (با مراجعه به خبرگان و نخبگان دانشگاهی و اجرایی) استفاده شد. نتایج تلفیقی نشان می‌دهد که مختصات و ویژگی‌های اعتراضات سال‌های مورد مطالعه عمدتاً:1-رسانه محور،2- دارای سرعت فزاینده، 3- تسری و تعمیم‌یابی بالا،4- فقدان رهبری و مدیریت متمرکز (در قالب ناجنبش‌ها و خرده جنبش‌ها) ، 5- اقتصاد پایه بودن، 6- داشتن پایگاه نسل جوان و زنانه، 7- احساسی، تحریک‌پذیری و خشونت‌گرایی، 8 - دارای تکثر گفتمانی و رویکردی و 9- میل به تغییر می‌باشد. می‌توانیم بگوییم یک انباشت نارضایتی در بدنه بخشهایی از جامعه در ابعاد اقتصادی، سیاسی و اجتماعی وجود دارد .پایگاه اصلی معترضان در یک نگاه کلی شامل جوانان متعلق به طبقه کم‌درآمد اقتصادی- اجتماعی بود؛ در ضمن تنش‌های مستمر اقتصادی، سیاسی و بین‌المللی طی چند سال اخیر در شکل‌گیری این ناآرامی‌ها بسیار موثر بوده است. از این رو، ما به ترکیبی از عوامل داخلی و خارجی می‌توانیم در شکل‌گیری اعتراضات اجتماعی اشاره کنیم. اما در خصوص عوامل و تقویت‌کننده‌های رضایت‌مندی در ایران می‌توان به 1- بازیابندگی مداوم 2- جایگزینی و جبران 3.ساختارزدایی از برخی علل و 4. شکل‌گیری گفتمان انتظار در بین بخشی از قشر نخبگی جامعه ( انتقاد سازنده و درون ساختاری و چشم پوشی از نقایص با هدف بهبود وضعیت در آینده ) اشاره داشت |
| کلیدواژه ها |
| نارضایتی، اعتراضات، عوامل زیرساختی ، عوامل ساختاری، عوامل فراساختاری |
| وضعیت: پذیرفته شده |
